فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
نیش زنبور میتواند عامل حساسیت و آلرژی یا حتی درمان بیماری باشد. زنبورهای ماده (زنبورهای کارگر و ملکه) تنها زنبورهایی هستند که میتوانند نیش بزنند. زنبور ملکه دارای نیش خاردار اما نرمتری است و در صورت نیاز میتواند موجودات دارای پوست را چندین بار نیش بزند. در بیشتر موارد، نیش زنبور فقط آزاردهنده است و درمان خانگی تنها چیزی است که برای کاهش درد لازم است. اما اگر به زنبور گزیدگی آلرژی دارید یا بارها مورد نیش زدگی قرار گرفتهاید، ممکن است نیاز به درمان اضطراری داشتهباشید. در صورتی که نیاز به مشاوره با یک پزشک متخصص برای رفع این مشکل دارید میتوانید به کمک دکترتو مناسبترین پزشک را برای خود بیابید.
نیش زدن زنبور
نیش زدن زنبور معمولا زمانی اتفاق میافتد که زنبور احساس خطر کند. زنبور عسل پس از نیشزدن میمیرد و نیشش در پوست باقی میماند اما زنبورهای دیگر مانند زنبورهای زرد یا گاوی میتوانند چند بار نیش بزنند. نیش زنبور حاوی سم خاصی است که باعث درد، قرمزی، تورم و گاهی خارش در ناحیه نیش میشود.
نیش زنبور میتواند واکنشهای مختلفی ایجاد کند؛ از درد و احساس ناراحتی موقت گرفته تا یک واکنش آلرژیک شدید. اما داشتن یک نوع واکنش هم به این معنی نیست که هر بار که مورد گزیدگی قرار گرفتید همان واکنش را نشان خواهید داد یا اینکه واکنش بعدی لزوما شدیدتر خواهد بود.
چه چیزی در نیش زنبور است؟
زهر زنبور عسل حاوی هیستامین، پپتید گرانولکننده ماست سل، ملیتین، فسفولیپاز A2، هیالورونیداز و اسید فسفاتاز است. ۳ پروتئین موجود در زهر زنبور عسل که آلرژنهای مهمی هستند عبارتاند از فسفولیپاز A2، هیالورونیداز و اسید فسفاتاز.

انواع زنبور و نیش هر کدام
به طور کلی یک کلنی زنبور عسل معمولا از ۳ نوع زنبور بالغ تشکیل شده است: زنبور کارگر، زنبور نر و یک ملکه.
چندین هزار زنبور کارگر در لانهسازی، جمعآوری غذا و پرورش نوزادان همکاری میکنند و هر عضو وظیفه مشخصی دارد. حدود ۲۰۰۰۰ نوع زنبور وجود دارد و تنها ۸ گونه آن عسل تولید میکنند. در این بین نیش زنبور عسل، خاردار و نیش زنبور گاوی، صاف است.
نوع زنبور | علائم نیش | روش درمان |
---|---|---|
زنبورهای وحشی | درد شدید قرمزی تورم موضعی خارش | شستوشو با آب و صابون کمپرس سرد آنتیهیستامین خوراکی در صورت لزوم استامینوفن برای درد |
زنبورهای زرد (سرخ) | سوزش و درد تورم و خارش گاهی تهوع یا سرگیجه | تمیز کردن محل گزیدگی کمپرس سرد داروی ضدالتهاب موضعی آنتیهیستامین در صورت واکنش شدید مراجعه به اورژانس |
زنبورهای سیاه | تورم ملایم درد خفیف | کمپرس یخ کرم ضد خارش در حساسیت یا تورم زیاد مراجعه به پزشک |
زنبور عسل | درد قرمزی تورم باقیماندن نیش در پوست | خارج کردن نیش شستوشو کمپرس سرد کرم هیدروکورتیزون، آنتیهیستامین |
زنبورهای قاتل (آفریقایی) | حمله دستهجمعی نیشهای متعدد تورم شدید تنگی نفس | مراجعه سریع به اورژانس مصرف داروهای ضدحساسیت تا رسیدن به کمک پزشکی |
زنبورهای گاوی | درد بسیار شدید تورم شدید احتمال کبودی سوزش و التهاب | شستوشو مسکن خوراکی کرم ضد التهاب واکنش شدید نیاز به مراجعه به پزشک |
علائم حساسیت به نیش زنبور
علائم حساسیت به نیش زنبور در برخی افراد میتواند شدیدتر باشد و به صورت واکنش آلرژیک ظاهر شود. این علائم شامل کهیر در سراسر بدن، تورم لب، زبان یا گلو، مشکل در تنفس یا بلع یا افت فشار خون، تهوع و استفراغ هستند. در صورت مشاهده چنین علائمی، فرد باید فورا به اورژانس مراجعه کند زیرا احتمال شوک آنافیلاکسی وجود دارد.
علائم حساسیت به گزش زنبور شامل موارد زیر است:
- واکنش آلرژیک شدید و شوک آنافیلاکسی
- واکنشهای پوستی از جمله کهیر و خارش و برافروختگی یا رنگ پریدگی پوست
- دشواری در تنفس
- تورم گلو و زبان
- نبض ضعیف و تند
- حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
- سرگیجه یا غش
- از دستدادن هوشیاری
علت نیش زدن زنبور: چرا زنبور نیش می زند؟
زنبورها حشرات بیضرری هستند مگر اینکه احساس خطر کنند. زنبورها از نیش خود برای دفاع از خود و محافظت از کندو استفاده میکنند. یک زنبور اگر او را اذیت کنید یا احساس خطر کند شما را نیش میزند. همچنین یک زنبور میتواند شما را نیش بزند اگر شما او را به طرق زیر آزار دهید:
- ضربه زدن به زنبور یا تلاش برای گرفتن آن
- پا گذاشتن روی زنبور عسل
- ایجاد مزاحمت برای کندو یا لانه زنبور
درمان نیش زنبور
از کرم هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین برای کاهش قرمزی، خارش یا تورم استفاده کنید. اگر خارش یا تورم آزاردهنده است، یک آنتیهیستامین خوراکی حاوی دیفن هیدرامین (بنادریل) یا کلرفنیرامین مصرف کرده و از خاراندن ناحیه نیش خودداری کنید.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
If the sting is on an arm or leg, raise it. Swelling may increase over the next two days but usually goes away with time and elevation.
ترجمه فارسی:
اگر نیش روی بازو یا پا است، آن را بالا تگه دارید. تورم ممکن است در ۲ روز آینده افزایش یابد اما معمولا با گذشت زمان و بالا نگهداشتن اندام از بین میرود.
داروی حساسیت به نیش زنبور عسل
اگر به نیش زنبور آلرژی دارید، پزشک احتمالا یک اتوانژکتور اورژانسی اپی نفرین (EpiPen یا Auvi-Q) را تجویز میکند. شما باید آن را همیشه همراه خود داشتهباشید. اتوانژکتور یک سرنگ ترکیبی و سوزن مخفی است که با فشار دادن به ران، یک دوز دارو را تزریق میکند.

آمپول حساسیت به نیش زنبور عسل
دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین آمپولی در دسترس است که هر فرد دارای سابقه حساسیت میتواند همیشه همراه خود داشتهباشد. این آمپول را بلافاضله بعد از نیش زدن و احساس حساسیت سریع تزریق کنید.
قرص برای نیش زنبور
اگر خارش یا تورم ناشی از این اتفاق برای شما آزاردهنده است، یک آنتیهیستامین خوراکی حاوی دیفن هیدرامین (بنادریل) یا کلرفنیرامین مصرف کنید. علاوهبر این از خاراندن ناحیه نیش خودداری کنید چرا که اینکار باعث تشدید خارش و تورم شده و خطر عفونت را افزایش میدهد.
پماد برای نیش زنبور
از جمله پمادهای مناسب برای گزش زنبور میتوان داروی هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین برای کاهش قرمزی، خارش یا تورم را نام برد.
درمان خارش نیش زنبور
خارش را با کمپرس سرد و با مصرف کرم و داروی خوراکی میتوانید کنترل کرده و کاهش دهید. کرم هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین و نیز آنتیهیستامین خوراکی حاوی دیفن هیدرامین (بنادریل)، کلرفنیرامین یا هیدروکسی زین میتوانند خارش شما را تسکین دهند.
اقدامات پس از نیش زدن زنبور
نیش را با چیزی مثل موچین یا هر ابزار مشابهی بیرون بکشید یا ناخن را روی آن بکشید تا خارج شود. سپس آن نقطه را بشویید و از یک کمپرس سرد برای کاهش تورم استفاده کنید. اگر درد و تورم شدیدی وجود داشتهباشد، داروهای مسکن بدون نسخه (مانند پاراستامول) یا یک آنتیهیستامین ممکن است کمی درد را تسکین دهند. پس سریعا این داروها را مصرف کنید.
برای ورم نیش زنبور چه کنیم؟ – از بین بردن ورم نیش زنبور
میتوانید پس از نیش زدن زنبور، از کرم یا قرص هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین برای کاهش قرمزی، خارش یا تورم استفاده کنید. همچنین از آنتیهیستامین خوراکی حاوی دیفن هیدرامین (بنادریل) یا کلرفنیرامین نیز برای کاهش تورم میتوانید استفاده کنید.
رفع درد نیش زنبور
مراحل زیر ممکن است به کاهش تورم و خارش ناشی از نیش زدن زنبور که اغلب با واکنشهای موضعی شدیدتر مرتبط است کمک کند:
- اگر می توانید، نیش را در اسرع وقت بیرون بکشید.
- ناحیه آسیب دیده را با آب و صابون بشویید.
- از کمپرس سرد استفاده کنید.
- در صورت نیاز یک مسکن بدون نسخه مصرف کنید.

در آوردن نیش زنبور، چگونه نیش زنبور را از بدن جدا کنیم؟
۲ راه اصلی برای بیرون کشیدن نیش وجود دارد:
- خراشیدن ناخن با یک شی مانند کارت اعتباری روی محل
- گرفتن نیش و بیرون کشیدن آن
درمان سریع نیش زنبورهای عسل
سریعترین راه درمان گزش زنبور عسل این است که از خارش محل نیش زده شده جلوگیری کنید. سپس خیلی سریع از کرمها، لوسیون و داروهای آنتیهیستامین یا ضد آلرژی استفاده کنید.
مضرات نیش زدن زنبور – آیا نیش زنبور عسل کشنده است؟
به طور معمول، زهر زنبور عسل سمی نیست و فقط باعث درد و تورم موضعی میشود. واکنش آلرژیک زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بیش از حد نسبت به سم حساس شده و آنتیبادی برای آن تولید کند. هیستامینها و سایر مواد در جریان خون آزاد شده و باعث گشاد شدن رگهای خونی و در نتیجه تورم بافتها میشوند.
نیس زنبور خطرناک نیست اما ممکن است منجر به شوک آنافیلاکتیک و مرگ ناگهانی شود. بنابراین لازم است بیمارانی که دچار نیش زدگی زنبور عسل میشوند سریعا به مراکز درمانی مراجعه کرده و درمانهای مناسب برای پیشگیری از عوارض احتمالی را دریافت کنند.
فواید زنبور گزیدگی – آیا نیش زنبور مفید است؟
زهر زنبور حاوی چندین مولکول فعال مانند پپتیدها و آنزیمهایی است که پتانسیل مفیدی در درمان التهاب و برخی از بیماریهای سیستم عصبی مرکزی مانند بیماری پارکینسون، بیماری آلزایمر و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک دارند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
نیش زدن زنبور اتفاقی رایج و عادی است و بیشتر مردم آن را تجربه میکنند. مهمترین چیزی که باید به خاطر بسپارید این است که در صورت وقوع این اتفاق آرام بمانید و احتمال هجوم بیشتر زنبور یا تعداد بیشتری از زنبورها را تا حد امکان کاهش دهید.
همچنین به سرعت نیش را از پوست خود خارج کنید و روشهای درمانی را شروع کنید. در صورت بروز علائم یک واکنش آلرژیک، از جمله مشکلات تنفسی، حالت تهوع و کهیر هر چه سریعتر به یک پزشک مراجعه کنید.
در صورت نیش زدن زنبور بهتر است به متخصص عمومی یا متخصص آلرژی مراجعه کنید تا اقدامات لازم انجام شود. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام.پدر من رو زنبور نیش زده پیشونیش رو نیش زدهاما چشماش به شدت باد کرده میشهبگیدچیکارکنم
خاهشمیکنم.
سلام. نیش زنبور میتواند باعث واکنشهای آلرژیک و تورم در اطراف ناحیهی نیش شده و در برخی موارد به خصوص در اطراف چشمها موجب تورم شدید شود. ابتدا باید نیش زنبور را به دقت خارج کنید (اگر هنوز باقی مانده باشد). سپس میتوانید برای کاهش تورم از کمپرس سرد (با یک پارچه تمیز و سرد) روی ناحیهی آسیبدیده استفاده کنید. اگر تورم و التهاب ادامه پیدا کرد یا علائم دیگری مانند تنگی نفس، سرگیجه، یا تغییر در وضعیت عمومی پدر شما مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که پدر شما سابقه آلرژی به نیش حشرات دارد، استفاده از داروهای ضد آلرژی مانند آنتیهیستامین (زیر نظر پزشک) ممکن است مفید باشد.
متخصص آسم و آلرژی
سلام سوار موتور بودم زنبور نیشم زد ندیدم چه زنبوری بود توی پیشونیم رو زد الان کل پیشونیم پف کرده چشمم پف کرده چیکار کنم
سلام سوار موتور بودم زنبور نیشم زد ندیدم چه زنبوری بود توی پیشونیم رو زد الان کل پیشونیم پف کرده چشمم پف کرده چیکار کنم
سلام، با توجه به پف کردن پیشانی و چشم بعد از نیش زنبور، احتمالاً واکنش آلرژیک رخ داده است. برای کاهش پف و التهاب، میتوانید از کمپرس سرد روی ناحیهی آسیب دیده استفاده کنید. همچنین، مصرف آنتیهیستامین میتواند کمککننده باشد. اگر علائمی همچون تنگی نفس، سرگیجه یا درد شدید داشتید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید. در غیر این صورت، اگر وضعیت بهتر نشد یا بدتر شد، به پزشک مراجعه نمایید تا درمانهای لازم انجام شود.
نیس زنبور عسل حتی برای درمان ایدز یا اچ آی وی بسیار تأثیرگذار است نتیجه آن راه مشاهده کردم بسیار مفید است البته تقریبا بیست سال پیش خانم دکتر فوق تخصص گوارش و کبد به یک بیمار ترویج کرد بعد از نیش زنبور باید یاخجامت یا خونش راه با سرنگ بیست سی سی بگیرد بریزد اشکال دانی حتی برای بیماران سرطانی نیز بسیار مفید است درد های مفصلی مانند پاه دردراه سریعا خوب میکند
درود بر شما
درمانهای طبیعی مانند نیش زنبور عسل و حجامت در برخی فرهنگها به عنوان روشهایی برای درمان بیماریها مانند آرتروز، دردهای مفصلی و حتی برخی بیماریهای مزمن مانند HIV و سرطان مطرح شدهاند. با این حال، شواهد علمی کافی برای تایید این روشها وجود ندارد و استفاده از این درمانها باید با احتیاط و تحت نظارت پزشک متخصص انجام شود. در صورت داشتن هر گونه بیماری جدی، توصیه میشود که قبل از استفاده از روشهای طبیعی، مشاوره پزشکی دریافت کنید تا از عوارض احتمالی و تداخلات دارویی جلوگیری شود.
سلام امروز لبم را زنبور نیش زده چکار کنم تا کی طول میکشه خوب بشه
سلام! نیش زنبور میتواند باعث تورم و درد شود. برای کاهش این علائم، ابتدا محل نیش را با آب و صابون بشویید تا هرگونه آلودگی از بین برود. سپس میتوانید از کمپرس سرد برای کاهش تورم و درد استفاده کنید. در صورت درد شدید، میتوانید از داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. معمولاً تورم و درد طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت کاهش پیدا میکند، اما اگر علائمی مانند تنگی نفس، کهیر یا تب شدید داشتید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
سلام دوسال پیش زنبورنیشم زدوبعدازاون دکترهم رفتم دارودادوامپول زدم اماهمیشه بدنم کهیرمیزنه ازخارش زیادومجبورم قرص سیتریزین بخورم آزمایش کبدچرب وکیسه صفراهم دادم دکترگفت شایدازاون باشه امااوناهم خوب بودندمیشه راهنماییم کنید چه کارکنم
سلام! از توضیحات شما به نظر میرسد که کهیرهای مداوم و خارش بعد از نیش زنبور ممکن است به عنوان واکنش آلرژیک مزمن به وجود آمده باشد. این ممکن است از یک واکنش ایمنی طولانی مدت ناشی شده باشد که بعد از نیش زنبور فعال شده است. قرص سیتریزین معمولاً برای کنترل این نوع واکنشها و آلرژیها تجویز میشود، اما مصرف طولانیمدت آن ممکن است برای برخی افراد مشکلاتی به همراه داشته باشد.
با توجه به اینکه آزمایشهای کبد و کیسه صفرا طبیعی بودهاند، احتمال اینکه کهیرها به آنها مربوط باشند کم است. پیشنهاد میکنم که به یک متخصص آلرژی یا ایمنیشناسی مراجعه کنید
متخصص آلرژی
چند ماه پیش زنبور گاوی بازومو نیش زد و الان بعد از چند ماه وقتی باشگاه میرم حرکت جلو بازو رو میزنم همون محل نیش و کل بازوم قرمز میشه و کمی میخاره به نظرتون باید چیکار کنم ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام
نیش زنبور گاوی ممکن است به طور موقت باعث واکنشهای التهابی و آلرژیک در بدن شود. اگر بعد از چند ماه از نیش زنبور همچنان محل نیش قرمز و خارش دارد، ممکن است دچار واکنش تاخیری به سم زنبور شده باشید یا منطقه آسیبدیده هنوز حساس باشد. فعالیتهای ورزشی ممکن است باعث تحریک مجدد این ناحیه شود.
بهترین اقدام در این صورت این است که از شدت دادن به این واکنش جلوگیری کنید. ممکن است نیاز باشد از کرمهای ضد التهاب و ضد خارش مانند هیدروکورتیزون (با تجویز پزشک) استفاده کنید. اگر علائم شدیدتر شوند یا عوارض دیگری مانند تورم بیشتر، درد یا تغییرات غیرطبیعی در محل نیش مشاهده کردید، پیشنهاد میشود که به پزشک متخصص مراجعه کنید تا وضعیت به درستی ارزیابی شود. همچنین به تدریج با ورزشهای ملایمتر شروع کنید تا از تحریک بیش از حد آن ناحیه جلوگیری کنید.