فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
سوزش ادرار معمولا بهعنوان یک علامت هشداردهنده برای وجود مشکل در دستگاه ادراری شناخته میشود و ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونتهای ادراری، التهاب مثانه، سنگ کلیه یا حتی مصرف برخی محصولات بهداشتی نامناسب باشد. گاهی اوقات، این احساس ناخوشایند با تغییر سبک زندگی برطرف میشود اما در برخی موارد نیاز به مراجعه به پزشک و درمانهای تخصصی دارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی دقیق دلایل اصلی سوزش ادرار، راههای پیشگیری و روشهای درمانی مؤثر آن بپردازیم، با ما همراه باشید. همچنین اگر هنگام ادرار کردن درد دارید و میخواهید برای درمان آن به دکتر متخصص اورولوژی یا دکتر زنان مراجعه کنید، میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.
سوزش ادرار چیست؟
سوزش ادرار یا دیسوریا (به انگلیسی Dysuria) احساسی ناراحتکننده یا دردناک در هنگام دفع ادرار است. این مشکل ممکن است در مثانه، مجرای ادراری یا ناحیه تناسلی احساس شود و در زنان بیشتر از مردان دیده میشود.
یکی از شایعترین دلایل سوزش ادرار، عفونت مجاری ادراری (UTI) است. اما دلایل دیگر هم مانند عفونتهای قارچی، بیماریهای مقاربتی، تحریکات شیمیایی (صابونها یا دوشهای واژینال) یا حتی سنگ کلیه، میتوانند در ایجاد آن نقش داشتهباشند. تشخیص دقیق علت این بیماری، نیاز به بررسی پزشک دارد.
علائم | علل | روشهای درمان |
---|---|---|
احساس سوزش هنگام ادرار کردن | عفونت مجاری ادراری (UTI) | آنتیبیوتیک |
تکرر ادرار یا نیاز فوری به ادرار | التهاب مثانه یا سیستیت | داروهای ضدالتهاب |
درد در پایین شکم یا لگن | سنگ کلیه یا سنگ مثانه | مصرف مایعات فراوان |
ادرار تیره یا همراه با بوی بد | عفونت واژن یا عفونت پروستات | رعایت بهداشت فردی |
وجود خون در ادرار | آسیب فیزیکی، تومورها یا بیماریهای جدیتر | مراجعه فوری به پزشک |
خارش یا ترشح واژینال یا آلت | بیماریهای مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک | پرهیز از رابطه جنسی تا پایان درمان |
سوزش پس از رابطه جنسی | حساسیت به مواد شیمیایی (مانند صابونها یا کاندومها) | پرهیز از محصولات حساسیتزا |
علت سوزش ادرار: سوزش ادرار نشانه چیست؟
سوزش ادرار ممکن است به دلیل عفونت، التهاب، استفاده از مواد شیمیایی یا عوامل تحریککننده برای شستشوی بدن ایجاد شود. آگاهی از علل شایع سوزش هنگام ادرار به تشخیص سریعتر و درمان مؤثرتر آن کمک میکند. برخی از مهمترین علل سوزش مجاری ادرار عبارتاند از:
- تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا یائسگی
- عفونتهای ادراری (UTI)
- التهاب مثانه (سیستیت)
- عفونتهای مقاربتی (STI) مانند سوزاک و کلامیدیا
- سنگهای کلیه یا مثانه
- استفاده از محصولات بهداشتی مانند صابونهای معطر یا اسپریهای بهداشتی
- کمآبی بدن
- دیابت کنترلنشده
- التهاب مجاری ادرار (اورتریت)
- خشکی واژن به دلیل تغییرات هورمونی
متن انگلیسی:
به نقل از my.clevelandclinic
Dysuria means you feel pain or a burning sensation when you pee (urinate). Men and women of any age can experience dysuria, but it’s more common in women.
ترجمه فارسی:
دیسوریا به معنای احساس درد یا سوزش هنگام ادرار کردن است. مردان و زنان در هر سنی ممکن است دیسوریا را تجربه کنند اما این وضعیت در زنان شایعتر است.
۱. علت سوزش ادرار در زنان
علت سوزش بعد از ادرار در زنان معمولا عفونت مجاری ادراری است، زیرا مجرای ادرار نسبت به مردان کوتاهتر است و باکتریها راحتتر به مثانه میرسند. عفونت واژن، بهویژه قارچی یا باکتریایی، هم ممکن است باعث سوزش شود.
روابط جنسی، تحریک ناحیه تناسلی با مواد شیمیایی (مانند اسپری یا صابون عطردار) یا تغییرات هورمونی مانند یائسگی نیز از دیگر عوامل مهم هستند. بیماریهای مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک هم میتوانند باعث التهاب و سوزش شوند.
۲. علت سوزش ادرار در مردان بعد از تخلیه ادرار
علت سوزش ادرار در آقایان ممکن است نشانهای از عفونت مجاری ادراری، پروستاتیت (التهاب پروستات) یا عفونتهای مقاربتی باشد. این حالت ممکن است با احساس باقی ماندن ادرار یا فشار در ناحیه لگن همراه باشد.
گاهی تحریک ناحیه تناسلی با صابون، اسپرمکش یا فعالیت جنسی مکرر هم باعث سوزش بعد از ادرار در مردان میشود. سایر موارد شامل سنگ کلیه یا سنگ مثانه هستند.
۳. علت سوزش ادرار در کودکان
در کودکان، سوزش ادرار معمولا نشانهای از عفونت ادراری است. عواملی مانند نگهداشتن طولانی ادرار، یبوست، شستشوی نادرست بعد از اجابت مزاج یا استفاده از صابونهای معطر هم میتوانند تحریک ایجاد کنند.

۴. سوزش ادرار و بارداری
سوزش هنگام ادرار در دوران بارداری یک اتفاق شایع است و اغلب بهدلیل عفونت مجاری ادراری رخ میدهد. تغییرات هورمونی، فشار رحم روی مثانه و کند شدن جریان ادرار باعث افزایش خطر عفونت میشود. اگرچه برخی زنان ممکن است عفونت بدون علائم داشتهباشند، اما سوزش، درد زیر شکم یا تکرر ادرار میتوانند از علائم هشداردهنده باشند.
۵. تکرر ادرار و سوزش نشانه چیست؟
تکرر ادرار و سوزش از علائم اصلی عفونت دستگاه ادراری است. عفونت در هر ناحیه از دستگاه ادراری شامل مثانه، مجرای ادرار یا کلیهها باعث بروز این علائم میشود. تکرر ادرار به معنای افزایش تعداد دفعات ادرار کردن بوده و ممکن است حجم ادرار بسیار کم باشد.
۶. درد پهلو همراه با سوزش ادرار نشانه چیست؟
معمولا درد پهلو نشانه مشکلی در کلیهها است. زمانی که عفونت ادراری به کلیهها منتقل شود، باعث درد پهلو و کمر میشود. ازآنجاییکه عفونت تمامی بخشهای سیستم ادراری را درگیر میکند، درد هنگام ادرار و تکرر ادرار ایجاد میشود.
بیماری دیگری که ممکن است چنین علامتی داشته باشد، سنگ کلیه است. سنگ کلیه باعث ایجاد درد در پهلو، کمر و شکم میشود. زمانی که سنگ مجاری ادرار را مسدود میکند، دفع ادرار با مشکل مواجه شده و شخص دچار دیزوری میشود.
۷. سوزش ادرار همراه با خون نشانه چیست؟
بیماریهای مختلفی باعث بروز این دو علامت با هم میشوند. گاهی عفونت ادراری میتواند علاوه بر دیزوری باعث ایجاد خون در ادرار شود. سنگ کلیه نیز در هنگام دفع سنگ میتواند خونریزی در پی داشتهباشد. زمانی که دچار عفونت واژن شوید، بین پریودها خونریزی واژینال خفیفی به وجود میآید که ممکن است با خونریزی ادرار اشتباه گرفته شود.
۸. سوزش ادرار در پریودی نشانه چیست؟
در دوران پریود این عارضه میتواند نشاندهنده آندومتریوز باشد. زمانی که بافت آندومتریال به قسمتهای دیگر مانند لگن سرایت میکند، باعث التهاب شده و این بیماری ایجاد میشود. گاهی هم درد ادرار در زمان پریود نشانه عفونت ادراری است. حتی التهاب دستگاه ادراری هم این عارضه را ایجاد میکند.
۹. سوزش ادرار و بوی بد ادرار به چه دلیل ایجاد می شود؟
سوزش ادرار همراه با بوی بد ادرار نشانهای از عفونت ادراری است. وجود باکتری، چرک یا گلبول سفید در ادرار باعث ایجاد بوی نامطبوع میشود. بمواردی که بوی بد ادرار را بیشتر میکنند عبارت است از:
- کمآبی بدن
- برخی غذاها مانند مارچوبه، سیر یا ویتامین B
- دیابت کنترلنشده
- بیماریهای کبد و کلیه
۱۰. سوزش ادرار نشانه عفونت واژن است؟
بله، گاهی اوقات سوزش هنگام ادرار ممکن است بهجای مشکل در مجاری ادراری، ناشی از عفونت واژن باشد. در عفونتهای قارچی یا باکتریایی واژن، التهاب و تغییر در PH واژن میتواند باعث احساس سوزش هنگام ادرار شود، بهویژه اگر ادرار با ناحیه ملتهب تماس داشتهباشد.
عوامل خطر سوزش ادرار و ابتلا به عفونت دستگاه ادراری
عفونت ادراری (UTI) یکی از شایعترین عفونتها است و برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به این عفونت را افزایش دهند. این عوامل ممکن است به دلیل ساختار بدنی، عادات بهداشتی یا شرایط پزشکی خاص ایجاد شوند. مهمترین عوامل خطر شامل موارد زیر هستند:
- زنان بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند.
- فعالیت جنسی میتواند باکتریها را به مجاری ادراری منتقل کند.
- یائسگی و کاهش سطح استروژن باعث تغییر در دیواره مجرای ادراری و افزایش خطر عفونت میشود.
- استفاده از سوند ادراری برای طولانیمدت خطر ورود باکتری را افزایش میدهد.
- عواملی مانند سنگ کلیه یا بزرگشدگی پروستات میتوانند جریان طبیعی ادرار را مسدود کنند.
- بیماریهایی مانند دیابت یا استفاده از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی خطر ابتلا را افزایش میدهند.
- نگهداشتن ادرار به مدت طولانی باعث تجمع باکتریها در مثانه میشود.
رعایت بهداشت فردی، مصرف کافی آب و پیگیریهای منظم پزشکی میتواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری کمک کند.

درمان سوزش ادرار چگونه انجام می شود؟
درمان سریع سوزش ادرار بستگی به علت آن دارد. اگر ناشی از عفونت ادراری باشد، آنتیبیوتیک تجویز میشود. نوشیدن آب فراوان، کمک به شستوشوی باکتریها و کاهش درد میکند. مصرف داروهای تسکیندهنده مانند فنازوپیریدین هم برای کاهش سوزش موقت مؤثر است.
پرهیز از مصرف محرکهایی مانند کافئین، الکل و صابونهای عطردار نیز موثر هستند. اگر سوزش مجاری ادرار بیشتر از دو روز ادامه داشت یا با تب، درد شدید یا ترشح همراه بود، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. به طور کلی روشهای درمان سوزش ادراری عبارت است از:
- مصرف آنتیبیوتیک (طبق تجویز پزشک)
- افزایش مصرف آب و مایعات طبیعی
- پرهیز از کافئین، الکل و غذاهای تند
- استفاده از داروهای ضدالتهاب و مسکن
- رعایت بهداشت فردی و استفاده از لباسهای نخی و گشاد
- مصرف مکملهایی مانند ویتامین C
قرص سوزش ادرار
برای کاهش سوزش ادرار، پزشکان داروهای مختلفی تجویز میکنند. اگر علت ادرار دردناک عفونت باشد، آنتیبیوتیکهایی مثل نیتروفورانتوئین یا سیپروفلوکساسین استفاده میشوند.
داروی فنازوپیریدین (Phenazopyridine) نیز نوعی مسکن و قرص سوزش ادرار مخصوص مجاری ادراری است که سوزش و درد هنگام ادرار را کاهش میدهد. اما عفونت را درمان نمیکند و باید همراه با آنتیبیوتیک مصرف شود.
درمان خانگی سوزش ادرار در زنان و مردان
درمان خانگی سوزش ادرار میتواند در کاهش موقتی علائم مؤثر باشند. این روشها شامل نوشیدن آب زیاد، استفاده از کمپرس گرم روی شکم و رعایت بهداشت جنسی هستند. همچنین بهتر است از صابونهای عطردار و شویندههای قوی برای ناحیه تناسلی استفاده نکنید. اگر با رعایت این موارد علائم بیشتر از ۲ روز باقی ماند، به پزشک مراجعه کنید.
درمان سوزش ادرار زنان و مردان در طب سنتی
در طب سنتی گیاهانی مانند عرق بیدمشک، خارشتر، خارخاسک و دمکردهی کاکنج بهعنوان پاککنندههای مجاری ادراری استفاده میشوند. جوشاندهی پوست انار، برگ زیتون یا دمنوش بابونه نیز در تسکین التهاب مجاری مؤثر دانسته شدهاند.
همچنین مصرف آب گرم با کمی عسل و لیمو یا عرق خالص کاسنی برای بهبود سوزش مجاری ادرار توصیه میشود. با این حال، این درمانها مکملاند و جایگزین داروی تجویزی نمیشوند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سوزش ادرار میتواند نشانهای از کمآبی یا نشانهای جدی از عفونت، بیماریهای مقاربتی یا مشکلات کلیوی باشد. برای درمان این عارضه روشهای خانگی گاهی کمککنندهاند اما اگر علائم شدید، مکرر یا همراه با تب، درد پهلو یا ترشحات غیرطبیعی باشند، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
سلامت دستگاه ادراری نقش مهمی در کیفیت زندگی دارد، پس اگر دچار سوزش شدید، آن را نادیده نگیرید و اقدام درمانی انجام دهید. برای پیداکردن بهترین متخصص زنان، دکتر عمومی، متخصص عفونی یا دکتر متخصص اورولوژی میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در سایت نوبتدهی آنلاین پزشکان دکترتو، میتوانید از زمانهای نوبت ویزیت حضوری پزشک متخصص مورد نظرتان آگاه شوید و آن را ثبت کنید یا مشاوره تخصصی آنلاین و تلفنی دریافت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام خسته نباشید من یه چند روزی میشه که از قرص هیرویت و زینک برای رشد مو استفاده می کنم
سلام! بسیار عالی
این مکملها معمولاً برای تقویت مو و جلوگیری از ریزش آن مفید هستند، زیرا حاوی ویتامینها و مواد معدنی ضروری مانند بیوتین، زینک و ویتامینهای گروه B هستند که به رشد و سلامت مو کمک میکنند. با این حال، باید توجه داشته باشید که تأثیرات این مکملها معمولاً پس از چند هفته یا ماه شروع به نمایان شدن میکند. اگر علائم غیرمعمولی مانند ناراحتی معده، جوشهای پوستی یا تغییرات دیگر مشاهده کردید، بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
سلام من موقع که رو پا وای احساس سوزش در مثانه هم دارم
سلام من موقع که رو پا وای میستم احساس سوزش در مثانه هم دارم نخنتتتتتتتتت
سلام و وقت بخیر،
احساس سوزش در ناحیه مثانه هنگام ایستادن ممکن است به مشکلاتی مانند عفونتهای ادراری یا فشار روی مثانه مرتبط باشد. برای بررسی دقیقتر و تشخیص علت، بهتر است با متخصص اورولوژیست مشورت کنید. همین حالا از سایت دکترتو نوبت مشاوره یا حضوری با متخصص بگیرید.
باسلام بنده خانم ۵۰ساله هستم ادرارم کامل تخلیه نمیشه کجی ادرار دارم خیلی دکتر رفتم یک بار هم میل به مثانه زدم . اما باز خوب نشدم چیکارکنم
سلام
اگر ادرار به طور کامل تخلیه نمیشود، ممکن است علتهای مختلفی وجود داشته باشد. یکی از دلایل شایع آن ضعف عضلات کف لگن است که باعث میشود کنترل ادرار کاهش یابد و تخلیه کامل صورت نگیرد. علاوه بر آن، مشکلاتی مانند عفونتهای مزمن مثانه، بزرگی پروستات در مردان (در صورت داشتن همسر یا فرد مرتبط)، یا انسداد در مجاری ادراری نیز میتواند باعث این مشکل شود. در برخی موارد، مشکلات ساختاری در مثانه یا مثانه عصبی نیز ممکن است به کجی ادرار و عدم تخلیه کامل منجر شود. اگر روشهای درمانی معمول مانند داروها یا تحریک مثانه مؤثر نبودهاند، ممکن است نیاز به روشهای درمانی پیشرفتهتر مانند فیزیوتراپی کف لگن، درمانهای دارویی خاص یا حتی مداخلات جراحی باشد. بهتر است با یک اورولوژیست متخصص مشورت کنید تا علت دقیق مشکل مشخص شده و درمان متناسب با آن ارائه شود.
سلام خسته نباشید من موقع رابطه یا میخوام رابطه انجام بدم یکمی سوزش دارم وموقع ارضا شدن سوزش دارم ممنون میشم راهنمایی کنید چه داروی یا قرصی بخورم که خوب بشم قبلاً هم اینجوری شده بودم قرص آلفن ایکس خوردم بهتر شدم نظر شما چیه ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام
سوزش هنگام رابطه یا ارضا شدن میتواند به دلایل مختلفی از جمله عفونتهای مجاری ادراری، التهاب پروستات، تحریک یا آسیب جزئی به ناحیه تناسلی، یا حتی خشکی و حساسیت پوستی باشد. اگر این مشکل قبلاً با مصرف قرص آلفن ایکس (مسکن و ضدالتهاب) کاهش یافته، احتمال دارد التهاب یا حساسیتی موقت وجود داشته باشد. با این حال، برای درمان مؤثر، شناسایی علت اصلی اهمیت زیادی دارد. پیشنهاد میشود مایعات بیشتری مصرف کنید و از مواد تحریککننده مانند صابونها یا ژلهای شستشو در ناحیه تناسلی خودداری کنید. اگر سوزش ادامهدار است یا با علائمی مانند ترشح، تب، یا درد بیشتر همراه است، حتماً به پزشک اورولوژیست مراجعه کنید تا آزمایشهای لازم انجام شود و درمان مناسب، مانند آنتیبیوتیک در صورت عفونت، تجویز گردد.
متخصص اورولوژیست
سلام من ۴۰ سالمه و سوزش ادرار دارم و وقتی میرم دستشویی چند قطره دستشویی میکنم
سلام
از نظر التهاب مجاری و همچنین تورم پروستات باید بررسی شوید
جدی بگیرید
متخصص اورولوژیست
سلام من سوزش ادرار و تکرار ادرار بعدش دارم بدون هیچ ترشحی یا خارشی برای چی میتونه باشه
سلام
از نظر سنگ ادراری و عفونت مجاری نیاز به معاینه و ازمایش دارید
این علایم را جدی بگیرید
متخصص زنان و زایمان
سلام وقت بخیر من حدود ۴ ماهه سوزش ادرار و واژن دارم (اینجوریه که در هنگام ادرار سوزش رو در دو ناحیه احساس میکنم و بعد از دستشویی احساس خشکی در این ناحیه ها بهم دست میده و سوزش شدید)فقط دوران پریودم این سوزش رو ندارم.یه مدت پماد و قرص هم (با فرض عفونت واژن)مصرف کردم (اما نه متوالی)ولی بی تاثیر بود.
لطفا راهنماییم کنید خیلی اذیت میشم.
سلام
با این توضیحات
علایم عفونت مخصوصا عفونت قارچی دارید
تا دو هفته نیاز به درمان منظم دارید
اگر امکانش را دارید قبل از درمان
پاپ اسمیر انجام دهید تا درمان دقیق تری صورت گیرد
متخصص زنان و زایمان
سلام خسته نباشید
من کمی سوزش ادرار گرفتم و بعد از ادرار احساس میکنم درون التم هنوز ادرار مونده ولی چیزی نیست و خارشم دارم برای چیست با تشکر
سلام
علایم التهاب و عفونت مجاری ادراری دارید
از نظر مشکلات پروستات و سنگ ادراری هم باید چک شوید
جدی بگیرید
متخصص اورولوژیست
سلام من چند روزیه سوزش پس از ادرار دارم و بعضی موقع احساس به دفع دارم با اینکه مثانه خالیه درد دیگه ای ندارم رنگ ادرارم هم عادیه پیش دو متخصص اورولوژیست هم رفتم و نه در سونوگرافی چیزی دیده شده و نه در کشت ادرار نه باکتری بوده نه خون و چیزه دیگه هر دو دکتر هم گفتن مشکلی نداری چیکار باید بکنم؟ ممکنه بخاطر کم آبی بدن یا استرس باشه؟
سلام
بله اختلالات اضطرابی و کم ابی بدن
مخصوصا در فصل گرما می تواند باعث این عارضه شود
ممنون
خواهش میکنم
تندرست باشید