علل سرگیجه چیست؟ روش های درمان گیج رفتن سر – مجله سلامت دکترتو

علت سرگیجه چیست؟ بررسی مهم‌ ترین علل گیج رفتن سر

آنچه در این مقاله می‌خوانید

سرگیجه به حالت سبکی سر و عدم تعادل در راه رفتن گفته می‌شود و می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. این احساس ممکن است به علت اختلالات گوش داخلی مانند بیماری‌های مربوط به سیستم تعادلی، مشکلات فشار خون (مانند افت فشار خون)، عوارض جانبی داروها، یا کم آبی بدن به وجود آید. علاوه بر این، عواملی مانند مشکلات عصبی، اضطراب، کم‌خونی و حتی مشکلات مربوط به قلب و عروق نیز می‌توانند باعث بروز سرگیجه شوند. شناسایی علت زمینه‌ای گیج رفتن سر از طریق ارزیابی پزشکی و انجام آزمایش‌های لازم بسیار مهم است، زیرا درمان موثر و پیشگیری از مشکلات جدی‌تر، بستگی به تشخیص صحیح و علت زمینه‌ای این وضعیت دارد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 13 دقیقه
دلایل سرگیجه چیست؟ بررسی مهم‌ ترین علل گیج رفتن سر

سرگیجه یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و تاثیرات زیادی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. سرگیجه می‌تواند به صورت احساس چرخش، سبکی سر، یا از دست دادن تعادل خود را نشان دهد و بسته به علل آن، شدت و مدت زمان بروز آن متفاوت است. مهم‌ترین دلایل سرگیجه شامل مشکلات مربوط به سیستم عصبی، اختلالات گوش داخلی، کم‌خونی، مشکلات فشار خون، و حتی استرس یا اضطراب می‌باشند. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین علل گیج رفتن سر و چگونگی مدیریت این وضعیت پرداخته می‌شود. شناخت دقیق علت سرگیجه می‌تواند به تشخیص صحیح و درمان مناسب کمک کند و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری نماید. برای درمان این عارضه، به متخصص عمومی یا در شرایط شدیدتر به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان سراسر کشور نیز برای شما فراهم شده است.

سرگیجه چیست؟

سرگیجه یک احساس غیرطبیعی از اختلال در تعادل یا چرخش محیط اطراف است. افراد مبتلا به سرگیجه ممکن است احساس کنند که اطرافشان در حال چرخش است یا خودشان در حال چرخش هستند. این حالت می‌تواند به صورت سبکی سر، احساس غش، از دست دادن تعادل، یا حتی حالت تهوع و استفراغ همراه باشد. سرگیجه معمولاً به دلیل مشکلات در سیستم عصبی یا گوش داخلی که مسئول حفظ تعادل بدن است، رخ می‌دهد. عوامل مختلفی مانند اختلالات گوش داخلی (مانند بیماری منیر)، مشکلات مربوط به فشار خون، کم‌خونی، اضطراب یا حتی مصرف برخی داروها می‌توانند باعث بروز این احساس شوند. برخی افراد نیز سرگیجه را تحت عنوان موارد زیر توصیف می‌کنند:

  • از‌دست‌دادن تعادل
  • احساس سبکی سر
  • مشکل در راه‌رفتن

علت سرگیجه مداوم چیست؟

برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیر.

علائم سرگیجه چیست؟

علائم سرگیجه می‌تواند متفاوت باشد و بسته به علت آن، شدت و نوع احساسات نیز تغییر کند. رایج‌ترین علائم سرگیجه عبارتند از:

  1. احساس چرخش یا چرخیدن دنیا (که به آن ورتیگو گفته می‌شود).
  2. سبکی سر یا احساس اینکه ممکن است فرد بیفتد.
  3. از دست دادن تعادل و مشکل در ایستادن یا راه رفتن.
  4. حالت تهوع و در برخی موارد استفراغ.
  5. احساس گیجی یا سردرگمی.
  6. خستگی و ضعف عمومی.

این علائم ممکن است به طور موقت رخ دهند و بسته به دلیل سرگیجه، ممکن است به تدریج بهتر یا بدتر شوند.

متن انگلیسی:
«Vertigo is often triggered by a change in the position of your head.»
ترجمه متن:
«سرگیجه معمولا در اثر تغییر موقعیت سر ایجاد می‌شود.»

به نقل از webmd

سرگیجه نشانه چیست؟ (علت سرگیجه و عدم تعادل ناگهانی)

سرگیجه به انگلیسی dizziness، علامتی است که با احساس سبکی سر، بی‌ثباتی و عدم تعادل یا احساس چرخش مشخص می‌شود. سرگیجه ناگهانی می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد:

۱. علت سرگیجه در زنان (آیا سرگیجه در بارداری طبیعی است؟)

حالت تهوع و سرگیجه از مشکلات شایع در دوران بارداری است. به نظر می‌رسد تغییرات هورمونی در این موضوع نقش دارند. محققان معتقدند که تغییرات هورمونی در دوران بارداری باعث ایجاد تغییراتی در گوش داخلی می‌شود. با گذشت زمان و پیشرفت بارداری، علائم تهوع و سرگیجه بهبود می‌یابد. مشکلات تعادل در بارداری نیز می‌تواند ناشی از تغییر در وزن بدن و وضعیت بدنی در دوران بارداری باشد. در موارد شدید مصرف داروی اندانسترون برای برطرف کردن حالت تهوع فرد تجویز می‌شود.

توجه داشته باشید که در دوران بارداری، غلظت خون و میزان هموگلوبین تغییر می‌کند. اگر مادر قبل از بادراری هم کم خون باشد، احتمال ابتلا به سرگیجه و مشکلات دیگر بعد از بارداری زیاد می‌شود. اما کمی سرگیجه در برخی از مادرها در دوران بارداری طبیعی است.

سرگیجه در زنان میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی ( سرگیجه و حالت تهوع در زمان تخمک گذاری و سرگیجه قبل از پریود)، قند خون پایین، اختلالات گوش داخلی، کم خونی، اضطراب یا حملات پانیک باشد.

علت سرگیجه، حالت تهوع و بی حالی در زنان

علت سرگیجه در زنان جوان می‌تواند متنوع باشد اما معمولا اگر با حالت تهوع، بی‌حالی و سنگینی سر همراه باشد، می‌تواند نشاندهنده‌ی بارداری باشد. در این موارد حتما باید با پزشک مشورت کنید و آزمایش بارداری انجام دهید. گاهی نیز در اثر پریود‌های شدید، احتمال وجود کم خونی و بروز سرگیجه وجود دارد.

سرگیجه های خطرناک
احساس سرگیجه همراه با حالت تهوع، عرق سرد، تنگی نفس، بی حسی یا ضعف در صورت خطرناک است و باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

۲. علت سرگیجه ناگهانی یا دائمی چیست؟

سرگیجه در هر سنی می‌تواند اتفاق بیفتد اما در افراد با سن ۶۵ سال به بالا شایع‌تر است. علامت سرگیجه می‌تواند دلایل مختلفی داشته‌باشد. افت ناگهانی فشار خون یا کمبود آب بدن باعث سرگیجه می‌شوند. دلایل سرگیجه مختلف است و در شرایط متفاوتی بروز می‌کند.

گاهی برخی از بیماری‌ها باعث بروز این علامت می‌شوند و در مواردی ممکن است که این علامت عارضه‌ای باشد ناشی از خوردن یک داروی خاص یا انجام دادن عملی خاص. برای بررسی این علامت و پیدا کردن علت آن باید با دکتر مشورت کنید. سرگیجه می‌تواند بی‌خطر یا خطرناک باشد و به دلیل عللی مانند غلظت خون رخ دهد. بنابراین نیازمند بررسی است.

طبق تحقیقات موسسه‌ی آمریکایی تعادل و سرگیجه، سرگیجه‌ محیطی معمولا شدیدتر از سرگیجه‌ی مرکزی احساس می‌شود. برخی از علت‌های سرگیجه‌ی مرکزی شامل موارد زیر هستند:

  • میگرن
  • سکته مغزی
  • ضربه‌ی مغزی
  • نوروم آکوستیک (توده‌ی خوش‌خیم در عصب وستیبولوکوکلئار در نزدیکی گوش داخلی)
  • مالتیپل اسکلروزیس
  • تومورهای مغزی

۳. علت سرگیجه ناگهانی در سالمندان چیست و سرگیجه نشانه چه بیماری است؟

دلایل سرگیجه ناگهانی در سالمندان شامل موارد زیر است:

  • هیپوتانسیون ارتواستاتیک: افت ناگهانی فشار خون هنگام تغییر وضعیت (مانند بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده)
  • عوارض جانبی دارو: برخی داروها، به ویژه آن‌هایی که برای درمان فشار خون بالا یا بیماری‌های قلبی استفاده می‌شوند
  • بیماری‌های قلبی عروقی: مانند آریتمی یا ایسکمی قلبی
  • اختلالات عصبی: شرایطی مانند حملات ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته مغزی
  • عفونت‌ها: عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی مانند عفونت‌های مجاری ادراری یا عفونت‌های تنفسی

۴. سرگیجه های خطرناک کدامند ‌و علت سرگیجه و تاری دید و بی حالی چیست؟

احساس سرگیجه همراه با حالت تهوع، عرق سرد، تنگی نفس، بی حسی یا ضعف در صورت خطرناک است و باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

چشم‌ها یکی از اندام‌هایی هستند که پیام‌های لازم برای حفظ تعادل را رد و بدل می‌کنند. زمانی‌که چشم‌ها را می‌بندید، یکی از منابع تامین تعادل را حذف می‌کنید. این مسئله می‌تواند باعث بروز سرگیجه و عدم حفظ تعادل در برخی از افراد شود. مخصوصا کسانی که احساس مستی می‌کنند.

۵. دلیل سرگیجه و خون دماغ شدن

سرگیجه و خونریزی بینی می‌تواند ناشی از فشار خون بالا، آلرژی‌ها، عفونت‌های سینوسی یا ضربه به بینی باشد. این اتفاق را باید جدی بگیرید و در کمترین زمان به پزشک متخصص مراجعه کنید.

سرگیجه‌ی وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم، شایع‌ترین شکل سرگیجه‌ی محیطی محسوب می‌شود. این نوع سرگیجه به شکل دوره‌های مکرر و کوتاه بروز می‌کند. حرکات خاصی از سر نیز باعث ایجاد BPPV می‌شود. تصور می‌شود که این امر به دلیل خردشدن قطعات کوچکی در مجرای گوش داخلی و تحریک موهای کوچک گوش داخلی اتفاق‌می‌افتد. این موضوع فرد را گیج می‌کند و باعث احساس سرگیجه و خون دماغ شدن می‌شود.

علت سرگیجه ناگهانی یا دائمی چیست
افت ناگهانی فشار خون یا کمبود آب بدن باعث سرگیجه می‌شوند.

۶. مشکلات گوش داخلی و عفونت گوش میانی در بزرگسالان و سرگیجه

اگر مایع گوش داخلی حرکت کند و وارد کانال‌های گوش داخلی شما شوند ممکن است احساس کوتاهی از چرخیدن محیط دور سر خود کنید. این مشکل بدون استفاده از دارو و عمل و به کمک راه‌های درمانی دیگر قابل حل است.
این مشکل مهم‌ترین اختلال در گوش درونی است با این حال تنها ۱ نفر از ۱۰۰۰ نفر در ۱ سال به این بیماری مبتلا می‌شوند. همچنین با اینکه ممکن است این بیماری در هر سنی اتفاق بیافتد اما بیشتر در افرادی با سن بالاتر رخ می‌دهد. گاهی نیز عفونت گوش میانی می‌تواند این مشکل را ایجاد کند.

۷. علت سرگیجه هنگام بلند شدن و دراز کشیدن

افت فشار خون ارتواستاتیک، که افت فشار خون وضعیتی نیز نامیده می‌شود، نوعی فشار خون پایین است که هنگام ایستادن پس از نشستن یا دراز کشیدن اتفاق می‌افتد (سرگیجه هنگام دراز کشیدن در بارداری نیز رایج است). افت فشار خون ارتواستاتیک می‌تواند باعث اختلال تعادل در راه رفتن و ایستادن یا سبکی سر و غش شود.

متن انگلیسی:
Sit or lie down immediately when you feel dizzy.
ترجمه فارسی:
هنگامی که احساس سرگیجه کردید بلافاصله بنشینید یا دراز بکشید.

به نقل از سایت mayoclinic

۸. علت سرگیجه در سرماخوردگی و سینوزیت

اگر مشکل سرماخوردگی یا سینوزیت و سرگیجه دارید، حتما متوجه شده‌اید که سرگیجه بدتر می‌شود. زیرا مایع و تورم زیادی در سینوس‌ها وجود دارد. تورم این سینوس‌ها که به گوش داخلی مرتبط هستند، باعث سرگیجه می‌شوند.
علائم سینوزیت سرگیجه معمولا با خم کردن سر و درد گرفتن آن مشخص می‌شود. بعد از صاف کردن سر، چشم‌ها سیاهی می‌رود و سر سنگین می‌شود.

سینوزیت و سرگیجه و علائم سینوزیت سرگیجه
اگر مشکل سرماخوردگی یا سینوزیت و سرگیجه دارید، حتما متوجه شده‌اید که سرگیجه بدتر می‌شود.

۹. سرگیجه و چربی خون به هم مرتبط هستند؟

سرگیجه و چربی خون، تاحدی به هم مرتبط هستند. هنگامی که چربی خون بالا باشد، احتمال ابتلا به فشار خون زیاد می‌شود. از طرفی، با مشکلاتی مانند زیاد شدن چربی خون، امکان اینکه در جریان خون مشکل ایجاد شود، احتمال اینکه سرگیجه در فرد ایجاد شود، زیاد است.

۱۰. علت سرگیجه در کودکان چیست؟

سرگیجه در کودکان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:

  • عفونت یا اختلالات گوش مانند نوریت دهلیزی یا بیماری منیر
  • بیماری حرکت یا بیماری ماشین
  • کم خونی یا سطح پایین آهن
  • بیماری‌های عصبی، مانند سرگیجه حمله‌ای خوش‌خیم دوران کودکی.

۱۱. آپنه خواب، علت سرگیجه در خواب یا سرگیجه صبحگاهی

اگر دچار آپنه خواب هستید یا شریک زندگی‌تان به شما اطلاع داده‌است که شما زیاد خر‌و‌پف می‌کنید، ممکن است الگوهای تنفس شبانه‌ی شما مقصر سرگیجه‌‌ صبحگاهی باشند. آپنه‌ی خواب در واقع یک وضعیت انسداد تنفسی است. به این معنی که تنفس به طور موقت در شب متوقف می‌شود. این اختلال در تنفس می‌تواند منجر به کاهش میزان اکسیژن خون شود. در‌نتیجه صبح که از خواب بیدار شوید سرگیجه خواهید‌داشت.

اگر با بلند شدن ناگهانی دچار سرگیجه می‌شوی، کلیک کن!

۱۲. کمبود ویتامین B12 می‌ تواند باعث سرگیجه شود؟

کمبودهای این ویتامین ضروری، می‌تواند منجر به تعدادی از مشکلات عصبی از جمله احساس عدم تعادل، سرگیجه عصبی، افت فشار خون و کاهش جریان خون به مغز شود. منابع غنی ویتامین b12 شامل گوشت، محصولات لبنی و غلات صبحانه غنی‌شده هستند. این مورد می‌تواند علت سرگیجه در بارداری و شیردهی هم محسوب شود.

تشخیص کمبود ویتامین B12 بسیار آسان است و به راحتی می‌توان آن را برطرف کرد. کمبود ویتامین B12 از مواردی است که گاهی اوقات در تشخیص علل سرگیجه نادیده گرفته می‌شود.

ایا کمبود ویتامین دی باعث سرگیجه میشود؟

اگرچه مستقیماً کمبود ویتامین دی به عنوان یک علت رایج برای سرگیجه شناخته نشده است، اما برخی تحقیقات نشان می‌دهند که کمبود شدید این ویتامین می‌تواند بر سلامت عمومی و برخی از عملکردهای نورولوژیکی تأثیر بگذارد که این امر می‌تواند به طور غیر مستقیم منجر به سرگیجه شود. با این حال، لازم است که دلایل دیگر بالقوه نیز بررسی شوند و در صورت تجربه سرگیجه مداوم، مشاوره با پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب توصیه می‌شود.

احساس گیجی ممکن است به دلیل اختلالی در گوش داخلی باشد؟
اگر مایع گوش داخلی حرکت کند و وارد کانال‌های گوش داخلی شما شوند ممکن است احساس کوتاهی از چرخیدن محیط دور سر خود کنید.

۱۳. بیماری قلبی، ضربان قلب بالا و سرگیجه

یکی از دلایل ساده‌ی احساس گیجی، حرکت سریع است. مثل وقتی که خوابیده‌اید و ناگهان می‌نشینید. اما بعضی اوقات گیجی و سرگیجه نشانه‌ای از یک بیماری قلبی یا علائم فشار خون پایین است. در بین بیماری‌های قلبی و عروقی که باعث سرگیجه می‌شود می‌تواند اختلال در دریچه قلب، فیبریلاسیون دهلیزی یا سختی سرخ رگ‌ها باشد. بیماری‌هایی از این دست چون جریان خون وارد شده به مغز را کاهش می‌دهند می‌توانند باعث سرگیجه شوند.

۱۴. بیماری میگرن و سرگیجه

این واقعیت بعضی از مردم را متعجب می‌کند که سرگیجه بسیاری از اوقات با میگرن در ارتباط است. خواه میگرن با درد همراه باشد یا نباشد. نشانه‌های دیگر میگرن که به سرگیجه مربوط است شامل حساسیت به حرکت، نور و صدا می‌شود. حدود ۴۰ درصد از افرادی که مبتلا به میگرن هستند گیجی و سرگیجه را تجربه می‌کنند.

۱۵. رابطه اضطراب و سرگیجه

افراد بسیاری که تجربه سرگیجه داشتند مخصوصا بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی ممکن است مشکل اضطراب هم داشته باشند.
در مقایسه با افرادی که دچار اضطراب نیستند، افراد با اختلال اضطراب در مواجهه با محیط پر تحرک، حرکت بیشتری می‌کنند. برخی از اختلالات اضطرابی ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شوند. اختلالاتی مانند حملات وحشت، ترس از ترک خانه یا ترس از قرارگرفتن در فضاهای بزرگ و باز (آگورافوبیا).

حرکتی که به نظر می‌رسد در جهت هم سو شدن با حرکت محیط است. این افراد ممکن است به شکل غیر معمولی به محرک‌های بصری واکنش نشان دهند. چرا که سرگیجه آن‌ها با نگاه کردن به اجسام در حرکت یا هنگام راه رفتن از کنار یک مغازه پر نور و روشن افزایش می‌یاد.

رابطه اضطراب و گیج رفتن سر چیست؟
افراد بسیاری که تجربه سرگیجه داشتند مخصوصا بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی ممکن است مشکل اضطراب هم داشته باشند.

۱۶. کشتی، قایق و تخت آبی می‌ توانند باعث سرگیجه شوند؟

این اتفاق بسیار رایج است که پس از برگشتن از سفر با کشتی احساس گیجی کنید. دکتر کارول فوستر، محقق دانشگاه کلادرو می‌گوید: برای برخی از افراد ممکن است این احساس تا یک سال بعد از سفر روی آب ادامه داشته‌باشد.

نزدیک به ۷۵٪ از ملوانان این حس گیجی را تجربه می‌کنند. هواپیما، ماشین، قطار و مترو و حتی دراز کشیدن روی تخت آبی هم می‌تواند باعث سرگیجه شود. در این موارد قرص ماشین دیمن هیدرینات به کاهش نشانه‌های بیماری فرد کمک می‌کند.

۱۷. تاثیر دارو بر گیجی و سرگیجه

داروهای بسیار زیادی هستند که می‌توانند باعث سرگیجه شوند که حتی لیست کردنشان هم بسیار طولانی می‌شود. برای مثال استفاده از دوز بیش از اندازه داروی فشار خون از عواملی است که باعث سرگیجه می‌شود. با این حال نباید تصور کرد که بخاطر احتمال بروز سرگیجه نباید دارویی را مصرف کرد. تاثیرات یک دارو روی هر فرد متفاوت است و دکتر شما باید این موارد را تشخیص دهد.

۱۸. سرگیجه در اثر کم‌ آبی (دهیدراسیون) و رژیم غذایی نامناسب

جالب است بدانید حتی کم‌آبی خفیف هم می‌تواند دلیلی باشد که شما احساس گیجی و سرگیجه می‌کنید. کم‌آبی می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود که خود منجر به سرگیجه می‌شود. نباید فراموش کرد که بعضی از رژیم‌های غذایی باعث کم‌آبی می‌شوند و بر احساس گیجی و سرگیجه تاثیر دارد.

۱۹. دلیل سرگیجه و سنگینی سر و حالت تهوع ناگهانی

سرگیجه، سنگینی سر و حالت تهوع ناگهانی بیشتر مواقع به دلیل اختلالات گوش داخلی، میگرن، حملات اضطراب یا پانیک، قند خون پایین، کم آبی بدن و عفونت‌های ویروسی رخ می‌دهد.

دلیل سرگیجه و گرسنگی شدید چیست؟
دلیل ضعف ناگهانی بدن و گرسنگی می‌تواند دیابت و تغییرات عادات غذایی باشد.

۲۰. علت سرگیجه بعد از ورزش

اگر قبل از ورزش مواد غذایی پر فیبر و پروتئین نخورده باشید و ورزش سنگینی را انجام دهید، ممکن است دچار سرگیجه و ضعف شوید. این اتفاق در بیشتر موارد با خوردن ماده قندی بهبود پیدا می‌کند اما ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد.

۲۱. دلیل سرگیجه و خواب آلودگی

هنگامی که سطح قند خون شما کاهش می‌یابد، ممکن است دچار سرگیجه، احساس سبکی سر، لرزش، خستگی و خواب‌آلودگی شوید. قند خون پایین اغلب از عوارض جانبی انسولین و سایر داروهایی است که برای درمان دیابت استفاده می‌شود.

۲۲. علت سرگیجه و نفس تنگی

آریتمی‌ قلبی و شرایطی که باعث مشکل در تنفس می‌شود از جمله آمفیزم، ذات‌الریه یا سایر عفونت‌ها و همچنین ورزش شدید از دلایل تنگی نفس و سرگیجه ناگهانی هستند.

۲۳. علت سرگیجه در مردان

افزایش استرس و اضطراب کاری می‌تواند روی این حس در مردان تاثیرگذار باشد. سایر موارد ابتلا به سرگیجه در مردان مشکلات قلبی عروقی (مانند فشار خون پایین یا آریتمی)، کم آبی، قند خون پایین هستند.

سرگیجه چگونه تشخیص داده می شود؟

روش‌های مختلفی وجود دارد که پزشک می‌تواند وجود سرگیجه‌ محیطی و مرکزی را تشخیص دهد که در جدول زیر به آن‌ها اشاره کردیم. معاینه‌ گوش برای بررسی علائم عفونت و راه‌رفتن در یک خط مستقیم برای معاینه‌ تعادل، توسط پزشک بررسی می‌شود:

روش شناسایی انواع سرگیجه در کودکان و بزرگسالانتوضیحات
تشخیص سرگیجه مرکزیپزشک از فرد می‌خواهد که بایستد و بازوهای خود را در کنار پاهایش قرار دهد و سپس چشم‌های خود را ببندد. اگر فرد پس از بستن چشم‌ها تعادل خود را از دست داد، علت سرگیجه می‌تواند به دلیل وجود مشکل در سیستم عصبی مرکزی باشد.
تشخیص سرگیجه محیطیدر چکاپ برای سردرد های مزمن، پزشک از فرد می‌خواهد تا با چشمان بسته، ۳۰ ثانیه راه برود. اگر فرد از مسیر منحرف شود یا تعادل خود را از دست دهد، ممکن است نشان‌دهنده‌ ضایعه‌ای در گوش داخلی باشد، که باعث سرگیجه‌ محیطی می‌شود.
تشخیص سرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش خیماگر پزشک به سرگیجه‌ وضعیتی حمله‌ای خوش خیم شک دارد، ممکن است مانور دیکس هالپیک (Dix-Hallpike) را انجام دهد. در طی این تست، پزشک شما را به سرعت از حالت نشسته به حالت دراز کشیده منتقل می‌کند، درحالی‌که سر شما در پایین‌تر از بدن شماست. در این حالت باید چشم خود را باز نگه‌دارید تا پزشک بتواند حرکات چشم شما را ردیابی کند. این مانور باعث ایجاد سرگیجه در افراد مبتلا به سرگیجه‌ وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم می‌شود.
تست‌های آزمایشگاهیالکترونیستاگموگرافی یا ارزیابی الکتریکی سرگیجه می‌تواند به تمایز بین سرگیجه‌ محیطی و مرکزی کمک کند، اما به‌طور معمول انجام نمی‌شود. با‌توجه‌به نتایج معاینه و آزمایشات گفته‌شده، پزشک آزمایشات تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن و MRI از مغز و گردن را درخواست می‌کند تا سایر علل سرگیجه را رد کند.
سرگیجه چگونه تشخیص داده‌می‌شود؟

درمان سرگیجه چیست؟

یکی از اصلی‌ترین مواردی که در درمان سرگیجه موثر است، این است که علت آن تشخیص داده‌شود. هنگامی که علت ایجاد این علامت پیدا شود، می‌توان برای درمان آن اقدامات لازم را انجام داد. بنابراین باید به دکتر گوش و حلق و بینی یا دکتر عمومی مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم را برای تشخیص علت این علامت انجام دهد و بعد بهترین روش درمانی را برای سرگیجه درنظر بگیرد. موارد زیر هم در درمان سریع سرگیجه موثر هستند:

  • اجتناب از کافئین، شکلات، الکل و سیگار کشیدن
  • هنگام احساس سرگیجه شدید، در یک اتاق آرام و تاریک دراز بکشید
  • به محض اینکه احساس سرگیجه ظاهر شد، بنشینید
  • استفاده از عصا در هنگام پیاده‌روی (در صورت لزوم)
  • قرار دادن ۲ یا چند بالش زیر سر، در هنگام خواب
  • روشن‌کردن چراغ هنگام بلند‌شدن از خواب در شب، برای جلوگیری از افتادن
  • در صورت وجود سرگیجه، از رانندگی خودداری کند
  • درمان فشاری، که شامل قرار‌دادن یک وسیله بر روی گوش است
  • تزریق کورتیکواستروئید در گوش میانی

برای درمان سرگیجه چه بخوریم؟

برای درمان سرگیجه، تغذیه مناسب می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. در اینجا چند نکته غذایی برای مدیریت سرگیجه آورده شده است:

  1. آب و مایعات: کم آبی بدن یکی از دلایل شایع سرگیجه است. بنابراین، نوشیدن آب کافی در طول روز برای حفظ هیدراسیون و پیشگیری از سرگیجه ضروری است.
  2. غذاهای غنی از آهن: کم‌خونی می‌تواند منجر به سرگیجه شود. مصرف مواد غذایی مانند سبزیجات سبز برگ، گوشت قرمز، لوبیا، و عدس که غنی از آهن هستند، می‌تواند به بهبود این مشکل کمک کند.
  3. غذاهای سرشار از ویتامین B12: ویتامین B12 برای سلامت سیستم عصبی ضروری است. مصرف مواد غذایی مانند ماهی، تخم‌مرغ، گوشت مرغ و لبنیات می‌تواند به کاهش سرگیجه‌های ناشی از کمبود این ویتامین کمک کند.
  4. پتاسیم: کمبود پتاسیم می‌تواند باعث اختلال در تعادل بدن شود. مصرف مواد غذایی مانند موز، سیب‌زمینی، و اسفناج می‌تواند به تنظیم سطح پتاسیم در بدن کمک کند.
  5. غذاهای غنی از ویتامین D: ویتامین D به حفظ تعادل و سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. مواد غذایی مانند ماهی چرب، تخم‌مرغ، و غذاهای غنی‌شده با ویتامین D می‌توانند به بهبود وضعیت کمک کنند.

کدام قرص برای سرگیجه خوب است؟ (داروهای درمان سرگیجه)

برای درمان سرگیجه که ممکن است به دلایل مختلفی بروز کند، انتخاب دارو بسته به علت ایجادکننده آن متفاوت است:

  • سرگیجه ناشی از مشکلات گوش داخلی: برای این نوع سرگیجه، داروهایی مانند مکلیزین (Meclizine) یا دیمن هیدرینات (Dimenhydrinate) و قرص بتاهیستین می‌توانند مفید باشند. این داروها به کاهش احساس سرگیجه کمک می‌کنند.
  • سرگیجه ناشی از میگرن: داروهای ضد میگرن مانند سوماتریپتان (Sumatriptan) یا پروپرانولول (Propranolol) می‌توانند در کنترل سرگیجه ناشی از میگرن موثر باشند.
  • سرگیجه به دلیل اختلالات بینایی یا عصبی: داروهایی مانند گاباپنتین (Gabapentin) یا دیازپام (Diazepam) می‌توانند برای کنترل این نوع سرگیجه‌ها تجویز شوند.
  • سرگیجه ناشی از کم خونی یا مشکلات قلبی: در این موارد، درمان باید متمرکز بر رفع کم خونی با مکمل‌های آهن یا درمان بیماری‌های قلبی باشد.
  • سرگیجه به دلیل کم آبی بدن یا افت فشار خون: افزایش مصرف مایعات و استفاده از داروهایی که فشار خون را تنظیم می‌کنند مانند فلودروکورتیزون (Fludrocortisone) می‌تواند کمک‌کننده باشد.

پیش از استفاده از هر دارویی، مشورت با پزشک برای تشخیص دقیق علت سرگیجه و انتخاب مناسب‌ترین درمان ضروری است.

درمان سرگیجهپیشگیری از سرگیجه
کنترل مشکلات زمینه ایاجتناب از نگاه به چراغ‌های روشن و چشمک‌زن
مصرف داروهای درمان سرگیجهپرهیز از خم‌شدن بیش‌از‌حد
مانور اپلی (Epley)اجتناب از حرکت سریع سر
مانور برانت – داروف (Brandt-Daroff)پرهیز از زل‌زدن و نگاه‌کردن طولانی‌مدت
درمان و پیشگیری از ابتلا به سرگیجه

درمان خانگی سرگیجه هنگام بلند شدن چیست؟

برای پیشگیری و کاهش سرگیجه هنگام بلند شدن، می‌توانید این راهکارهای خانگی را امتحان کنید:

  • تغییر آهسته وضعیت: به آرامی بنشینید و سپس بایستید.
  • نوشیدن آب کافی: مصرف منظم آب برای جلوگیری از کم آبی.
  • ورزش پاها: انجام حرکات کششی پا قبل از بلند شدن.
  • استفاده از جوراب‌های فشاری: برای بهبود گردش خون.
  • تغذیه سالم: مصرف غذاهای حاوی پتاسیم و سدیم.
  • کاهش مصرف الکل و کافئین: این مواد می‌توانند فشار خون را کاهش دهند.
  • برای درمان سرگیجه سیگار نکشید.

در صورت تداوم یا شدت سرگیجه، حتماً با پزشک مشورت کنید.

برای درمان سرگیجه چه کنیم؟
برای سرگیجه ناشی از قند خون پایین یا کم آبی، نوشیدن مایعات و خوردن یک رژیم غذایی متعادل می‌تواند کمک‌کننده باشد.

انواع سرگیجه کدامند؟

دو نوع سرگیجه مختلف وجود دارد:

  • سرگیجه‌ی محیطی
  • سرگیجه‌ی مرکزی.

سرگیجه‌ی محیطی نتیجه مشکلی در گوش داخلی است که تعادل را کنترل می‌کند. سرگیجه‌ی مرکزی به مشکلات درون مغز، مخچه یا ساقه‌ی مغز اشاره دارد.

پزشکان پیشنهادی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

سرگیجه می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی باشد که از مشکلات ساده مانند کم آبی بدن تا اختلالات پیچیده‌تری مانند مشکلات عصبی یا قلبی متغیر است. شناسایی علت دقیق سرگیجه از طریق مشاوره پزشکی و انجام آزمایش‌های لازم برای انتخاب روش درمان مناسب بسیار حائز اهمیت است. همچنین، توجه به عوامل محرک مانند فشار خون پایین، استرس، یا مشکلات گوش داخلی می‌تواند به پیشگیری از بروز سرگیجه‌های مکرر کمک کند. اگر سرگیجه ادامه‌دار یا شدید باشد، مراجعه به پزشک برای تشخیص صحیح و دریافت درمان‌های مناسب ضروری است تا کیفیت زندگی فرد بهبود یابد. حتما به پزشک عمومی یا بهترین متخصص مغز و اعصاب برای بررسی عواملی که باعث سرگیجه شما می‌شود مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان مشاوره با دکتر عمومی آنلاین و مشاوره با دکتر مغز و اعصاب آنلاین نیز برای شما فراهم شده است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

برای درمان سرگیجه، مصرف برخی ویتامین‌ها می‌تواند مفید باشد. ویتامین B12 به سلامت سیستم عصبی کمک کرده و کمبود آن می‌تواند باعث سرگیجه و ضعف تعادل شود. همچنین ویتامین D برای حفظ سلامت استخوان‌ها و تعادل بدن ضروری است. ویتامین C نیز به تقویت سیستم ایمنی و گردش خون کمک می‌کند که می‌تواند در کاهش علائم سرگیجه مؤثر باشد. علاوه بر این، مصرف ویتامین‌های گروه B مانند B6 و B9 به بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی کمک می‌کند. برای بهترین نتیجه، توصیه می‌شود که برای تأمین این ویتامین‌ها از منابع غذایی مناسب و در صورت نیاز، تحت نظر پزشک از مکمل‌ها استفاده کنید.

سرگیجه بعد از خوردن شیرینی‌جات می‌تواند به دلیل تغییرات ناگهانی در سطح قند خون باشد. مصرف شیرینی‌های دارای قند بالا ممکن است باعث افزایش سریع قند خون شود و پس از مدتی، کاهش سریع قند خون (هیپوگلیسمی) به سرگیجه، ضعف و احساس گیجی منجر شود. این واکنش می‌تواند در افرادی که به بیماری‌هایی مانند دیابت یا حساسیت به قند دارند، بیشتر مشاهده شود. همچنین، مصرف شیرینی‌جات ممکن است در برخی افراد باعث واکنش‌های حساسیتی یا مشکلات گوارشی شود که در نهایت به سرگیجه منجر می‌شود. برای کاهش این مشکل، بهتر است از مصرف شیرینی‌های پر قند به میزان زیاد خودداری کرده و غذاهای با شاخص گلیسمی پایین مصرف کنید.

بله، کم‌کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) می‌تواند یکی از علل سرگیجه باشد. تیروئید نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن و عملکرد طبیعی بسیاری از سیستم‌های بدن دارد. زمانی که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون‌های تیروئیدی تولید نمی‌کند، می‌تواند باعث کاهش سطح انرژی، ضعف عمومی، و مشکلات در گردش خون شود که در نهایت به سرگیجه منجر می‌شود. افرادی که دچار کم‌کاری تیروئید هستند، ممکن است علاوه بر سرگیجه، علائم دیگری مانند خستگی، افزایش وزن، افسردگی و خشکی پوست را نیز تجربه کنند. درمان کم‌کاری تیروئید با داروهای هورمونی می‌تواند به بهبود این علائم کمک کند.

بله، سرگیجه می‌تواند به دلیل مشکلات معده و گوارش ایجاد شود. مشکلاتی مانند زخم معده، رفلاکس اسید، یا سوء هاضمه ممکن است باعث بروز سرگیجه شوند. این اختلالات می‌توانند منجر به کاهش جذب مواد مغذی و همچنین تغییرات در فشار خون یا سطح قند خون شوند که باعث احساس سرگیجه می‌گردد. همچنین، در برخی افراد مشکلات گوارشی مانند نفخ معده یا التهاب معده می‌تواند با ایجاد فشار در شکم، تعادل بدن را تحت تأثیر قرار دهد. اگر سرگیجه همراه با علائم گوارشی دیگر باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کرده تا علت دقیق تشخیص داده شود و درمان مناسب شروع گردد.

امتیاز شما به مقاله:
(4از5)
دسته بندی:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره سرگیجه

  1. s.s گفت:

    باسلام
    مدتی هست دچار سردرد سرگیجه حالت تهوع کزکز پاها تنگی نفس موقع کار کردن وبعضی مواقع تاری دید هم پیدا میکنم که کلا باعث از بین رفتن ارامشم شده وحتی بعضی مواقع عدم تعادل در راه رفتنم میشه طوری که انگار داخلم مغزم پیج میخوره
    ممنون میشم راهنماییم کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، علائمی که بیان کردید از جمله سردرد، سرگیجه، تهوع، گزگز پاها، تنگی نفس، تاری دید و اختلال در تعادل، ممکن است به دلایل مختلفی مانند مشکلات مغز و اعصاب (مثلاً ام‌اس، میگرن یا اختلالات مغزی دیگر)، مشکلات قلبی-عروقی، یا کمبود ویتامین‌های مهم (مثل B12) مربوط باشد. با توجه به شدت و تنوع علائم، توصیه می‌شود سریعاً به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا داخلی مراجعه کرده و آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های لازم را انجام دهید تا علت دقیق مشخص و درمان مناسب آغاز شود. این وضعیت نباید نادیده گرفته شود.
      متخصص مغزواعصاب

  2. معسا گفت:

    سلام ۲۰ سالمه ،به مدت یک ماهه ک سرگیجه دارم ب طوری ک حس میکنم یکی داره تابم میده و فقط با دراز کشیدن بهتر میشم و احساس سبکی سر هم دارم .گاهی احساس تیر کشیدن داخل سَرمم دارم ،و همچنین مدت زمان زیادی هستت ک نفس تنگی دارم .متخصص قلب رفتم گفت مشکل نیست
    نطر شما چیه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام،
      با توجه به علائمی که ذکر کرده‌اید، از جمله سرگیجه، احساس سبکی سر، تیر کشیدن در سر و نفس تنگی، لازم است که بررسی‌های دقیق‌تری انجام شود. گاهی مشکلاتی مانند اختلالات گوش داخلی (که ممکن است باعث سرگیجه و احساس تاب خوردن شود)، استرس یا مشکلات تنفسی دیگر نیز می‌توانند باعث بروز چنین علائمی شوند. از آنجا که متخصص قلب مشکل قلبی را رد کرده، ممکن است نیاز به مشاوره با متخصص گوش و حلق و بینی یا نورولوژیست برای بررسی دقیق‌تر علل سرگیجه و تنفس تنگی داشته باشید. برای درمان و تشخیص دقیق‌تر، پیشنهاد می‌شود تا به بررسی‌های بیشتر و مشاوره‌های تخصصی ادامه دهید.
      متخصص غدد

  3. 09193070626 حیدری هستم گفت:

    سلام میخابم سرم گیج میره گردن در میگیره حالت تهوه بد زداب آوردم کم بالا سردم میشه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام،
      علائمی مانند گیجی، درد گردن، تهوع و زرداب می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات گوارشی یا عصبی باشد. این علائم ممکن است به علت رفلاکس معده، فشار خون پایین، یا حتی مشکلات گردن و مهره‌های ستون فقرات ایجاد شوند. همچنین، سردرد یا مشکلات مربوط به اعصاب نیز ممکن است عامل ایجاد چنین علائمی باشد. بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق این علائم بررسی و درمان مناسب برای شما تجویز شود.
      متخصص مغزواعصاب

  4. 09193070626 گفت:

    سلام میخابم سرم گیج میره گردن در میگیره حالت تهوه بد زداب آوردم کم بالا سردم میشه

  5. حسین غلامی گفت:

    سلام من ۱۰ روز میشه سرم گیچه و احساس مستی میکنم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      سرگیجه و احساس مستی می‌تواند به دلایل مختلفی مانند افت فشار خون، مشکلات گوش داخلی، کم‌خونی، استرس، یا حتی کمبود آب و ویتامین‌ها ایجاد شود. اگر این حالت ادامه دارد و با علائمی مانند سردرد شدید، تاری دید یا بی‌حسی همراه است، بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی شود.
      متخصص گوش و حلق و بینی

  6. ناشناس گفت:

    سلام من دو روزه که موقع بیدار شدن از خواب نشستن و پا شدن و هموقع درازکشیدن به سمت راست و چپ سرگیجه ی شدید دارم و انگار همهچیز دور سرم به شدت میچرخه و تهوع میگیرم علت چیه با توجه به اینکه شنوایی گوش سمت راستم یکم کم شده و خوب نمیشنوم البته این یه چند یالی هست اینطور شده و ضربه ای هم نخورده علت ممکنهدعفونت گوش باشه یا نه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! علائمی که شما تجربه می‌کنید، مانند سرگیجه شدید همراه با تهوع و کاهش شنوایی در یک گوش، ممکن است نشانه‌ای از عفونت گوش داخلی (مثل التهاب گوش میانی یا درونی) یا اختلالاتی مانند بیماری مینییر (یک اختلال گوش داخلی که باعث سرگیجه، وزوز گوش و کاهش شنوایی می‌شود) باشد. این علائم می‌توانند به دلیل اختلال در تعادل یا عفونت‌های مربوط به گوش، به خصوص اگر شنوایی کاهش یافته باشد، ایجاد شوند. پیشنهاد می‌کنم که سریعاً به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا علت دقیق مشخص شود و درمان مناسب آغاز گردد.
      متخصص گوش و حلق و بینی

  7. زهرا گفت:

    سلام من دیشب میخواستم دراز بکشم و بخوابم که سرم گیج رفت و بعد از ۱۰دقیقه بلند شدم و دوباره حالم خراب شد وتا امروز سرگیجه و حالت تهوع دارم و کمی سردرد هم دارم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، با توجه به علائمی که ذکر کردید، ممکن است دچار مشکل در تعادل یا اختلالات مربوط به فشار خون، گوش داخلی یا حتی اضطراب شده باشید. سرگیجه، حالت تهوع و سردرد می‌توانند نشانه‌هایی از افت فشار خون، مشکل در گوش داخلی یا حتی استرس و اضطراب باشند. در صورتی که این علائم ادامه پیدا کند یا شدت یابد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی شده و درمان مناسب تجویز شود. همچنین، در صورت احساس گیجی و ناتوانی در حفظ تعادل، بهتر است از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید و در موقعیت‌هایی که می‌توانید استراحت کنید.
      متخصص قلب و عروق